สวัสดีค่ะแฟนเพจที่น่ารักของสุ่ยหลิน^^ โพสนี้สุ่ยหลินกลับมาพร้อมกับคำคู่อีกคำที่คล้ายกันมากๆ นั่นก็คือ 不用 [bùyòng] กับ 用不着 [yòngbuzháo] ทั้งคู่แปลได้ใกล้เคียงกันว่า “ไม่จำเป็น” หรือ “ไม่ต้องการ” (不需要) อันดับแรกสุ่ยหลินแนะนำว่ามาลองดูตัวอย่างประโยคข้างล่างแล้ว แฟนเพจเห็นความแตกต่างของสองตัวนี้หรือป่าวเอ่ย?
这些书我都不用了。
Zhè xiē shū wǒ dōu bùyòng le.
他已经上大学了，那些中学课本都用不着了。
Tā yǐjīng shàng dàxué le, nà xiē zhōngxué kèběn dōu yòng bù zháo le.
พวกเราพอจะแยกความแตกต่างกันออกไหมเอ่ย?? ถ้ายังแยกไม่ออก บอกไม่ได้ ยังไม่ชัวร์ ก็อย่ามัวช้า รีบเข้ามาอ่านโพสเลย สุ่ยหลินจะเล่าให้ฟังเดี๋ยวนี้ค่ะ!
不用
มีความหมายว่า ไม่จำเป็น ซึ่งโดยปกติแล้วเป็นเจตนาหรือการตัดสินใจของผู้พูดหรือประธานของประโยค ว่าสิ่งนั้นไม่มีความจำเป็นแล้วค่ะ พูดง่ายๆคือ ไม่จำเป็น เพราะคนพูดหรือประธานของประโยคคิดว่าไม่จำเป็น
ลองดูตัวอย่างประโยคกันค่ะ
你不用这么生气。
Nǐ bùyòng zhème shēngqì.
เธอไม่จำเป็นต้องโกรธขนาดนี้ (คนพูดแสดงเจตนาหรือประเมินว่า 你 ไม่จำเป็นต้องโกรธ)
不用谢，这是我应该做的。
Bùyòng xiè, zhè shì wǒ yīnggāi zuò de.
ไม่จำเป็นต้องขอบคุณ นี่คือสิ่งที่ฉันควรทำ (คนจีนมักใช้คำว่า 不用谢 ในความหมายว่าไม่เป็นไร เพื่อแสดงเจตนาให้คู่สนทนารู้ว่า ไม่จำเป็นต้องขอบใจอะไรกันขนาดนั้น)
你不用跟我说了， 我都知道了。
Nǐ bùyòng gēn wǒ shuō le, wǒ dōu zhīdào le.
เธอไม่จำเป็นต้องพูดกับฉันแล้ว ฉันรู้เรื่องหมดแล้ว (คนพูดแสดงเจตนาว่าไม่จำเป็นต้องพูด เพราะรู้เรื่องแล้ว
นอกจากนี้ 不用 ยังสามารถใช้เดี่ยวๆได้และมักเติม 了 กลายเป็นประโยค 不用了。
A: 要我帮忙吗？
ต้องให้ฉันช่วยมั๊ย
B: 不用了。
ไม่ต้องแล้ว
ข้อสังเกต
ถ้า 不 และ 用 ใช้ในความหมายที่แยกกันคนละตัว จะมีความหมายว่า “ไม่ใช้” นะคะ เช่น
几个月不用，我的汉语又生疏了。
Jǐge yuè bùyòng, wǒ de Hànyǔ yòu shēngshū le.
ไม่ใช้ไม่กี่เดือน ภาษาจีนของฉันขึ้นสนิมอีกแล้ว
签名时最好不用铅笔。
Qiānmíng shí zuìhǎo bùyòng qiānbǐ.
ตอนเซ็นชื่อ ที่ดีที่สุดคือไม่ใช้ดินสอ
用不着
ถ้าจะอธิบายตามหลักไวยากรณ์ 用不着 ก็คือการใช้หลัก 可能补语 ก็คือบทเสริมบอกความเป็นไปได้ของกริยา แต่ในที่นี้คือเป็นรูปปฏิเสธ ก็คือกริยา 用 แล้วความเป็นไปได้คือ 不着 คือ ไม่สำเร็จหรือไม่ได้ ซึ่งโดยปกติการใช้ 可能补语 จะเป็นการบอกว่าความเป็นไปได้ที่กริยานั้นจะสำเร็จหรือไม่ อันเนื่องมาจากปัจจัยภายนอกที่เกิดขึ้นกับประธานหรือกรรมของประโยค (ไม่เกี่ยวเจตนาหรือการตัดสินใจของผู้พูดหรือประธาน เหมือนอย่าง 不用 นะคะ)
ดังนั้น 用不着 จึงมีความหมายว่า (เอามา)ใช้ไม่ได้ ก็คือแสดงว่าคนหรือสิ่งของนั้น ไม่มีประโยชน์หรือไม่จำเป็นแล้วเนื่องจากปัจจัยภายนอก ซึ่งอาจจะเป็นเพราะว่ามีสิ่งอื่นทดแทนแล้ว มีหนทางอื่นแล้ว หรือสิ่งนั้นไม่เหมาะกับเราแล้ว พูดง่ายๆคือ สิ่งนั้นใช้ไม่ได้หรือไม่จำเป็น เพราะมันมีปัจจัยอื่นมาทำให้มันใช้ไม่ได้ หรือมีอย่างอื่นที่ดีกว่ามัน
ดูตัวอย่างประโยคค่ะ
你用不着那么生气，我和她之间没什么，说是普通朋友。
Nǐ yòngbuzháo nàme shēngqì, wǒ hé tā zhījiān méishénme, shuō shì pǔtōng péngyǒu.
คุณไม่จำเป็นต้องโกรธขนาดนี้ ระหว่างผมกับหล่อนไม่มีอะไร เป็นแค่เพื่อนธรรมดา
(用不着 แสดงถึงความไม่จำเป็นเพราะปัจจัยภายนอก ที่ว่าเป็นแค่เพื่อนธรรมดา)
我买了一个新手机，那个旧的我用不着，你拿去用吧。
Wǒ mǎile yī gè xīn shǒujī, nàge jiù de wǒ yòngbuzháo, nǐ ná qù yòng ba.
ชั้นซื้อมือถือใหม่แล้ว เครื่องเก่าอันนั้นฉันไม่ใช้แล้ว เธอเอาไปใช้สิ
(用不着 แสดงถึงความไม่จำเป็นเพราะปัจจัยภายนอก -มีสิ่งอื่นมาทดทนแล้ว)
用不着坐地铁，坐公车就够快了。
yòngbuzháo zuò dìtiě，zuò gōngchē jiù gòu kuài le。
ไม่จำเป็นต้องนั่งรถไฟใต้ดิน นั่งรถประจำทางก็ทัน
(用不着 แสดงถึงความไม่จำเป็นเพราะปัจจัยภายนอก -มีหนทางอื่นทดแทนแล้ว)
现在宝宝大了，小衣服也用不着了。
Xiànzài bǎobǎo dà le, xiǎo yīfu yě yòngbuzháo le.
ตอนนี้ลูกน้อยโตแล้ว เสื้อผ้าเล็ก ๆ ไม่จำเป็นต้องใช้อีกต่อไป（ใส่ไม่ได้แล้ว）
(用不着แสดงถึงความไม่จำเป็นเพราะปัจจัยภายนอก -สิ่งนั้นไม่เหมาะสมแล้ว ลูกตัวโตเกินเสื้อผ้าแล้ว)
หวังว่าจะเข้าใจและแยกความแตกต่างได้มากขึ้นนะคะทุกคนนนนน!
สุ่ยหลิน^^
